قصه باف: صفر عدد گرد و گنده‌ای بود.

به خودش که نگاه کرد فقط یک سوراخ دید، آن‌هم درست وسطش.

او هر روز عددها را می‌دید که به ترتیب صف می‌کشیدند. صفر دلش می‌خواست مثل بقیه شمرده شود و به‌حساب بیاید. ولی مگر می‌شود عددی که هیچ چی نیست را شمرد؟ صفر احساس کرد که موجودی توخالی است و هیچ ارزشی ندارد.

او وقتی عدد یک را می‌دید که چطور از بودن با دیگران لذت می‌برد تصمیم گرفت مثل او شود. اما این کار شدنی نبود. او حتی سعی کرد مثل هشت یا نه شود. برای همین خودش را پیچاند و چرخاند.

نُه به او گفت چه بکند تا شبیه آن‌ها شود، اما بازهم شدنی نبود. صفر وقتی دید نمی‌تواند مثل آن‌ها شود و کنار بقیه اعداد قرار بگیرد دلش گرفت او باید کاری می‌کرد اما چه‌کاری؟…

او یک روز با تمام سرعت چرخید آن‌قدر سریع چرخید که باورکردنی نبود. بعد بالا پرید و افتاد روی بقیه اعداد. اینجا بود که اتفاقی عجیب افتاد. اتفاقی که بقیه داستان را رقم زد.

خلاقیت عنصر بسیار مهمی در خلق کتاب برای کودکان است. این‌که نویسنده بتواند از موضوعات به‌ظاهر پیش‌پا افتاده و ساده آثار بزرگی خلق کند.

کودکان با خواندن چنین داستان‌هایی قوه خلاقیتشان دوچندان می‌شود. تقویت خلاقیت ازاین‌جهت مهم است که به کودکان کمک می‌کند با توانایی خودشان چیزی را خلق کنند که ساخته‌ی ذهن خودشان باشد نه تقلیدی از کار دیگران.

برای همین است که کار کردن برای کودکان بسیار دشوارتر از نوشتن برای بزرگ‌سالان است. چرا که نویسنده که باید چیزی خلق کند که فراتر از جهان کودکان باشد. چنین کاری با تمرین و ممارست و خواندن و درک بهتر دنیای کودکان، سخت ولی شدنی است.

نویسنده و تصویرگر این کتاب کار بزرگی انجام داده است. او برای نوشتن داستانش سراغ عدد صفر رفته است، عددی که زمانی حتی جز اعداد به شمار نمی‌آمد و تصور می‌شد که صفر یعنی هیچ. اما حالا ثابت شده که چنین نیست.

این‌که صفر عدد هست یا نه بحثی جدی در ریاضیات است. حتی می‌توان آن را به جهان هستی پیوند داد و وارد بحث‌هایی شد که بسیاری از فیزیکدانان مطرح می‌کنند.

بحثی که در آن عنوان می‌شود در هستی هیچ، وجود ندارد یعنی جهانی که خلا باشد پیدا نمی‌شود. که البته می‌توان برای درک بهتر این موضوع سراغ کتاب‌های دانشمندان بزرگ رفت. مثل تاریخچه زمان یا جهان در پوست گردو نوشته استیو هاوکینگ.

صفر این کتاب هم همان صفری است که در ریاضیات امروز مطرح است ولی از دیدگاه دیگری نیز می‌توان به آن نگاه کرد. صفر کودک است؛ کودکی که تصور می‌کند هیچ است و می‌خواهد مثل دیگران شود تا او را به‌حساب بیاورند.

هر عددی هم برای این‌که شبیه او شود پیشنهادی می‌کند اما درنهایت این بازیگوشی صفر است که او را متوجه حقیقت وجودی خودش می‌کند.

این‌که او عددی با سوراخ بزرگی در میانش نیست، اتفاقاً این دیگران هستند که با بودن او هستی می‌گیرند و بزرگ‌تر می‌شوند.

آنچه باعث شده است که نویسنده و تصویرگر بتواند بین یک بحث جدی در ادبیات وریاضی و فیزیک و کتاب کودک پیوندی برقرار کند همان خلاقیت خاص او است.

جای هیچ تردیدی نیست کودکی که این کتاب را بخواند صفر را خودش خواهد دید.

این‌که او بی‌ارزش نیست و لازم هم نیست برای با ارزش شدن خودش را شبیه دیگران کند. فقط باید خودش باشد. خودش به همان شکلی که هست.

پشت جلد

صفر هر روز عددها را می‌دید که به ترتیب صف می‌کشند

۱ ۲ ۳ ۴ ۵ ۶ ۷ …

او هم دلش می‌خواست با آن‌ها شمرده شود!

کتاب «صفر» به نویسندگی و تصویرگری کاترین اوتُشی با ترجمه شیدا رنجبر در ۳۶ صفحه مصور رنگی، شمارگان هزار نسخه و به بهای ۹۰ هزار تومان از سوی انتشارات میچکا (کودک و نوجوان مبتکران) منتشر شده است.

•